چرا در حال حاضر ماهواره ها و گوشیهای هوشمند نقل هر محفلی هستند؟
بحث و جدلهای زیادی در مورد گوشیهای هوشمند و ماهوارهها وجود دارد و این مسئله از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا دو شرکت T-Mobile و SpaceX قراردادی را امضا کردند که به واسطهی آن قرار است پوشش صد درصدی شبکه برای مردم ایالات متحده ایجاد کنند و مشتریان T-Mobile بدون نگرانی و حتی در دور افتاده و پرت ترین نقاط آمریکا به پوشش کامل شبکه دسترسی داشته باشند. در ادامه شرکت اپل نیز برای آیفون ۱۴ درخواست کمک اضطراری (SOS) از طریق ماهواره را در دستور کار خود قرار داد.
۳GPP (سازمانی که بر توسعه استانداردها برای فناوریهای ارتباطی نظارت دارد) از قبل تاییدیهی خود را برای شبکهی NTN 5G ارائه داده است، در نتیجه تلاشهای همه جانبهای برای تحقیق و بررسی ارتباطات ماهوارهای برای دستگاههایی که در آینده تولید میشوند وجود دارد. این در حالی است که ارائه و معرفی محصولات جدید مجهز به این فناوری نیز با سرعت بالایی ادامه دارد.
ارتباطات ماهوارهای چه تفاوتی با شبکههای سلولی دارد؟
در حال حاضر شبکه موبایل شما به یک ارتباط زمینی مجهز است. گوشی تلفن همراه شما معمولا به یک دکل مخابراتی (برج سلولی) وصل میشود و آن دکل معمولا به طور فیزیکی به زیر ساختهایی متصل است که دادهها و اطلاعات را به هرکجا که لازم باشد ارسال میکنند. عموما شما به تعدادی از این دکلها به طور همزمان متصلاید تا در هنگام حرکت از یک نقطه به نقطهی دیگر پوشش شبکه را از دست ندهید. این سیستم اما بر یک چیز تکیه دارد: برای کار کردن حتما به ارتباطات زمینی نیاز دارید.در نقاط دور افتاده، جایی که این دکلها وجود ندارند، شما نیز پوششی ندارید و تلفنهای همراهتان به هیچ دردی نمیخورند. این مشکل تنها در صورت احداث یک دکل و یا برج مخابراتی در آن محل حل می شود.
ماهوارهها این مشکل را با از میان برداشتن نیاز به این تجهیزات زمینی از بین خواهند برد. اگر گوشی شما بتواند به چیزی در آسمان متصل شود دیگر نیاز به این زیر ساختهای زمینی نیست. البته در آن صورت ما به این زیر ساختها در آسمان نیاز داریم. تلفنهای همراه از طریق امواج رادیویی به این ماهوارهها متصل شده و این ارتباط و پوشش شبکه بدین طریق ممکن میشود.
مگر تلفنهای ماهوارهای پیش از این وجود نداشتند؟
بله وجود داشتند. همانطور که بارها و بارها در فیلمهای هالیوودی مشاهده شد، تلفنی بزرگ با یک آنتن دراز که معمولا در دست قهرمان فیلم در پشت خطوط دشمن وجود داشت، برای سالها چشمان ما را به خود دوخته بود.
گوشیهای ماهوارهای آنقدرها هم نایاب نیستند. در بازار وجود دارند اما معمولا گران هستند، برای کار در نقاط دور افتاده طراحی شدهاند و طبیعتا رضایت مشتری از الویتهای آنها نیست.
شبکههای این تلفن ها معمولا توسط شرکتهایی مانند Inmaesat، Thuraya و یا Iridium پوشش داده میشود. این پوشش که معمولا به کمک سیستمهای ماهوارهای است، یا زمین ثابت (فاصلهی ماهواره نسبت به زمین در یک نقطه ثابت است) هستند (دو مورد اول) و یا در مدارهای پایین زمین قرار دارند (مورد دوم).مدار پایین زمین (LEO) ممکن است برایتان آشناتر باشد زیرا ماهوارههای استارلینک اسپیس ایکس و همچنین سیستم OneWeb به همین صورت کار میکنند. یکی از اسمهای آشنا ممکن است Garmin InReach باشد.از شبکهی ایریدیوم استفاده میکند، هزینه ماهیانهاش از ۱۴.۹۵ دلار شروع میشود و قیمتی در حدود ۳۹۹ دلار برای یک InReach Mini 2 باید پرداخت کنید. این دستگاه یک تلفن ماهوارهای است.
چه کسی ماهوارههای مورد نیاز را فراهم خواهد کرد؟
اشاره به نام استارلینک در بالا بدون دلیل نبود. این شرکت پیش از این قرار دادش را با شرکت T-Mobile امضا کرده است و از آنجایی که استارلینک قصد دارد با تکیه بر ماهوارههایش یک پوشش شبکهی فراگیر جهانی ایجاد کند، این فرض که دیگر شرکتها نیز برای استفاده از ماهوارههایش نزد او بیایند، فرضی منطقی است.
ارتباطات ماهوارهای چه کارکردهایی را ارائه خواهد کرد؟
دو سرویس در سال ۲۰۲۲ راه اندازی شد: سرویس اپل برای ایفون ۱۴ که اجازه میداد کاربران پیام اضطراری را در کشورهای ایالات متحده، کانادا، انگلیس، ایرلند، فرانسه و آلمان ارسال کنند. همین کار را نیز سیستم هواوی در چین فعال نموده است.
با توجه به اظهارات دو شرکت تی موبایل و اسپیس ایکس، تمرکز اولیه آنها بر روی سرویس پیام کوتاه خواهد بود. در ابتدا اشکال سادهتر ارتباط فعال خواهد شد و به مرور مقیاس را وسیعتر کرده تا به ارتباط داده و صوتی که شما به آن عادت دارید برسند. اگرچه هدف کلی این است که ارتباط در نقاط دور افتاده و پرت برای کاربران فعال گردد اما قطعا هنوز راه زیادی داریم تا بتوانید به مکانهای دور دست رفته و به صورت زنده و با کیفیت بالا تصاویر را با گوشیهای هوشمند خود به اشتراک بگذارید.
سیستم ماهوارهای Snapdragon نیز امکان ارسال پیام نجات اضطراری SOS را مانند اپل فراهم میکند. اما پا را یک قدم فراتر گذاشته و سیستم پیام کوتاه را فعال میکند. در حال حاضر اما جزئیات این قابلیت بر عموم پوشیده است و ما نمیدانیم این ارسال پیام چگونه پشتیبانی خواهد شد و یا حتی چه هزینهای در بر دارد.
چه دستگاه هایی از ارتباط ماهوارهای پشتیبانی خواهند کرد؟
شاید متوجه شده باشید ما از لفظ دستگاهها استفاده کردیم نه دستگاه، زیرا تلفنهای همراه تنها دستگاههایی نیستند که قادر به استفاده از این سیستم خواهند بود. مشخصا آیفون همین الان هم برخی کاربردهای خاص مربوط به ماهواره را ارائه میدهد، از طرفی Qualcomm خبر از اجرایی شدن ماهواره اسنپ دراگون بر روی دستگاههای اندروید از نیمهی دوم سال ۲۰۲۳ را داد. از انجایی که اجرای این سیستم نیاز به زیر ساختهای زیادی ندارد ، این قابلیت در ابتدا بر روی دستگاههای درجه یک اجرایی شده و سپس بین تمام دستگاه چه درجه بالا و چه درجه پایین فعال میشود.
اما میتوان انتطار داشت علاوه بر گوشیهای تلفن همراه دیگر دستگاهها نیز قابلیت ارتباط با ماهواره را ارائه دهند. Motorola Defy Satellite Link یک دانگل بلوتوثی است که به تلفنهای همراه چه اندروید و چه ایفون متصل شده و درخواست کمک اضطراری ارسال میکند و از سه ماه دوم سال ۲۰۲۳ در دسترس عموم خواهد بود.
همچنین دور از ذهن نیست که ارتباط ماهوارهای و وسایل نقلیه با یک دیگر ترکیب شده و راهی دیگر برای درخواست کمک در هنگام بروز مشکل فراهم شود.
تلفن همراه من چه زمانی به ارتباط ماهوارهای مجهز خواهد شد ؟
سرویس SOS فعال بر روی گوشیهای ایفون از نوامبر ۲۰۲۲ اجرایی شده است. هواوی نیز با استفاده از سیستم Beidou چین بر روی گوشیهای Mate 50 که در سپتامبر ۲۰۲۲ معرفی شد سیستمی مشابه را راه اندازی کرده است. شرکت تی موبایل نیز پوشش “Above and Beyond” (بالاتر و فراتر) را معرفی کرده است و گفته از اواخر ۲۰۲۳ اجرایی خواهد شد.
همانطور که در بالا اشاره شد، ماهوارهی اسنپ دراگون از نیمهی دوم سال ۲۰۲۳ به احتمال زیاد پای خود را به گوشیهای ایفون باز خواهد کرد. پیشنهاد شرکت موتورولا نیز در سال ۲۰۲۳ اجرایی میشود. اگرچه در حال حاضر انتخابهای زیادی در بازار موجود نیست، اما انتظار میرود در انتهای سال ۲۰۲۳ این وضعیت به طور کامل تغییر کند و کاربران حق انتخاب بین دستگاههای مختلف را داشته باشند.